Γρεβενίτι: Ο μικρός Γ.Σ. λέει το ποίημα (μέσα της δεκαετίας του ΄60) |
Το πρωί της 25ης Μαρτίου το χωριό ξύπναγε από τις κωδωνοκρουσίες. Ο δάσκαλος Βύρων Βαρτζώκας είχε ορίσει από την προηγούμενη ποιοι θα χτυπήσουν τις καμπάνες το πρωί πριν από την εκκλησία για να ξεκινήσει ο εορτασμός της 25ης Μαρτίου. Ξεκινούσε η καμπάνα από το Μεσοχώρι, ακολουθούσε η καμπάνα από τον Αγιο-Δημήτρη και συνέχιζε η καμπάνα από τον Αγιο-Θανάση.
Στη συνέχεια ντυμένοι με τα "καλά" μας συγκεντρωνόμαστε όλοι οι μαθητές έξω από το Σχολείο και με γραμμές πηγαίναμε στην εκκλησία, όπου λειτουργούσε ο παπα-Γεράσιμος. Στο απολυτίκιο της ημέρας: ¨"Σήμερον τῆς σωτηρίας ἡμῶν τὸ κεφάλαιον καὶ τοῦ ἀπ' αἰῶνος μυστηρίου ἡ φανέρωσις· ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, Υἱὸς τῆς Παρθένου γίνεται καὶ Γαβριὴλ ..." μαζί με την βαριά φωνή του δεξιού ψάλτη του Γεωργιάδη, που κράταγε τον ρυθμό χτυπώντας δυνατά το πάτωμα στο αναλόγιο ντουπ, ντουπ, ντουπ και ακουγόταν σε όλη την εκκλησία, έψαλε και όλο το Σχολείο.
Όταν σχολούσε η εκκλησία έβγαιναν όλοι στο Μεσοχώρι και εύχονταν στους εορτάζοντες. Αυτός που είχε την τιμητική του ήταν ο Βαγγέλης ο αγροφύλακας. Εμένα γιόρταζε η γιαγιά μου η Βαγγελίτσα και η αδερφή μου, αλλά τα γυναικεία ονόματα δεν γιόρταζαν τόσο...έντονα όσο τα αντρικά!
Στη συνέχεια όλο το χωριό μαζεύονταν στην αριστερή αίθουσα όπως βλέπουμε το Σχολείο, αργότερα στο "ΠΕΤΡΙΔΕΙΟ" και παρακολουθούσαν τη σχολική γιορτή. Αυτό που θυμάμαι έντονα είναι η κατασκευή της σκηνής. Ερχότανε κάποιος από τους μαραγκούς του χωριού και για να φτιάξει το μηχανισμό της σκηνής να ανοιγοκλείνει, χρησιμοποιούσανε για τροχαλίες δύο μεγάλα ξύλινα καρούλια από κλωστή!
Ο παπα-Γεράσιμος |
Ο μικρός Γιαννάκης Σιούλας λέει το ποίημα ... με παραδοσιακό...σκαρπίνι! |
Είχαμε πολλά ποιήματα, αλλά και σκετς: "Ο Αλή πασάς και οι Σουλιώτες", το "Ζάλογγο", "Ο Αθανάσιος Διάκος", "Ο γερο-Δήμος" κ.ά. Ποτέ δεν έλειπε το ποίημα του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη "Ο βράχος και το κύμα"
Μέριασε βράχε να διαβώ
το κύμα αντρειωμένο
λέει στην πέτρα του γιαλού
θολό μελανιασμένο.
Τα αγόρια είχαμε και όπλα και ρίχναμε άσφαιρα μόνον με το καψούλι. Εγώ έπαιρνα του θείου μου του Χρήστου του Ζουμπούλη και μια φορά το χάλασα. Έπαιρνα όμως μερικές φορές έναν ωραίο "γκρα" που είχε ο παππούς μου ο Κώστας ο Ζουμπούλης. Φουστανέλες κάνανε οι μανάδες μας από σεντόνι και μετά τη γιορτή η φουστανέλα γινότανε πάλι σεντόνι! Φεσάκι έπαιρνα, αν προλάβαινα και δεν πήγαινε άλλος, ένα γνήσιο που είχαν οι Σιούλινες. Τα κορίτσια φορούσαν φλοκάτα, ασημοζώνα και κεντητές ποδιές. Σπάνια κανένα αγόρι φορούσε και σελάχι, που είχε ξεμείνει σε κανέναν γέρο.
Το μεσημέρι τρώγαμε τον παραδοσιακό ξηρό υγράλατο μπακαλιάρο με σκορδαλιά. Δεν ήταν φοβερά νόστιμος όπως μας αρέσει να λέμε τώρα, αλλά "Η πείνα μαγειρεύει νόστιμο φαΐ ", όπως λέει ο λαός.
Αργά το απόγευμα τα αγόρια οργάνωναν λαμπαδηφορία. Καρφώναμε σε ένα μακρύ ξύλο ένα τσίγκινο δοχείο, βάζαμε μέσα κουρέλια και πετρέλαιο, το ανάβαμε και πηγαίναμε μέχρι το Γκόζκο.
Το βράδυ σχεδόν όλο το χωριό μαζεύονταν στον Γιαννάκη τον Τζώρτζη και τον Παυλάρα τον Θεοδωρίκα και γλεντούσαν με τα ηλεκτρόφωνα-τζουκ μποξ. Ερχότανε και ο Σιουλάκης από το Τρίστενο και βγάζαμε και καμιά φωτογραφία.
Και για αύριο;"Έχει ο Θεός" και ... είχε!
Αργά το απόγευμα τα αγόρια οργάνωναν λαμπαδηφορία. Καρφώναμε σε ένα μακρύ ξύλο ένα τσίγκινο δοχείο, βάζαμε μέσα κουρέλια και πετρέλαιο, το ανάβαμε και πηγαίναμε μέχρι το Γκόζκο.
Το βράδυ σχεδόν όλο το χωριό μαζεύονταν στον Γιαννάκη τον Τζώρτζη και τον Παυλάρα τον Θεοδωρίκα και γλεντούσαν με τα ηλεκτρόφωνα-τζουκ μποξ. Ερχότανε και ο Σιουλάκης από το Τρίστενο και βγάζαμε και καμιά φωτογραφία.
Γιάννης-Βαγγελίτσα-Μαργαρίτα στο χορό και φωτογραφία από τον Σιουλάκη! |