Η Κωνσταντινούπολη πριν από την άλωση!
Οι Αργυρώνητοι του Βυζαντίου.
«Ο άγγελος θα ανεβάσει
άλλονε στο Βυζαντινό θρόνο, αφού όμως θα μπούνε οι Τούρκοι μέσα στην Πόλη». Οι
ίδιοι ιστορικοί για τον Γεννάδιο-Σχολάριο.
Ο Νοταράς Λουκάς επί Κων/νου
ΙΑ΄ του Παλαιολόγου είχε το αξίωμα του Μεγάλου Δούκα˙ αρχή δεύτερη μετά τον
Αυτοκράτορα του Βυζαντίου. Απ’ ότι φαίνεται ο Κ.Π. τον ανεχόταν για να
ισορροπεί πολιτικά. Γνώριζε ότι ανήκε στους ανθενωτικούς. Αντιπροσώπευε ένα
πολύ μεγάλο κομμάτι του λαού της Κων/πολης που δεν επιθυμούσε την ένωση των δύο
Εκκλησιών˙ Δυτικής και Ανατολικής˙ Καθολικής και Ορθόδοξης. Πως έφτασε τόσο ψηλά; Μα
ήταν γόνος αριστοκρατικής οικογένειας «υψηλών προδιαγραφών». Να τονίσουμε ότι ο
ίδιος ανήκε στους Ενωτικούς, δηλαδή ήθελε την ένωση των δυο Εκκλησιών.
Ο Γεννάδιος-Σχολάριος,
αυτός ήταν Θεολόγος νομομαθής και ανθενωτικός και αυτός στην αυλή των
Παλαιολόγων αλλά είχε απομακρυνθεί το 1450. Έσπερνε την απαισιοδοξία στις
παραμονές της Άλωσης της Πόλης με συνέπεια την κατάπτωση του ηθικού των
υπερασπιστών. Ο Λαός συγκεντρώνονταν στις Εκκλησίες, αντί να βοηθάει στην άμυνα
της Κων/πολης. Αιχμαλωτίσθηκε όμως από τον πορθητή Μωάμεθ Β΄.
Ο Παλαιολόγος αντιμετώπιζε
δύο κινδύνους τους ανθενωτικούς (εσωτερικός κίνδυνος) και τον Μωάμεθ Β΄
(εξωτερικός κίνδυνος). Ο Μωάμεθ απ’ την πλευρά του δεν έβλεπε την ώρα για να
επιτεθεί στην πόλη˙ ήταν καλά πληροφορημένος για τις εσωτερικές αδυναμίες και δεν προσδοκούσε
καθολική και σθεναρή αντίσταση. Ο Παλαιολόγος, αρκετά ευκολόπιστος με τη σειρά
του προσδοκούσε σημαντική βοήθεια απ’ τον Πάπα Νικόλαο. Αυτοί οι δύο
«κύριοι» κατόρθωσαν να είναι επώνυμοι˙ σαν τέτοιοι είχαν τεράστια ευθύνη. Οι
αρμοί της ψυχικής επαφής των κατοίκων γίνανε τεράστια χάσματα και εξ αιτίας
τους ο πάπας απ’ τη μεριά του είχε την αξίωση να επικυρωθεί με επίσημο τρόπο η
απόφαση που πάρθηκε το 1448 σε σύνοδο των δύο Εκκλησιών (Καθολικής-Ορθόδοξης)
στη Φλωρεντία για την Ένωσή τους. Ανοιχτές πόρτες είχε και ο Παλαιολόγος.
Μάλιστα για να τον κολακεύσει έκανε το παν στις 12 Δεκεμβρίου του 1452
τελέστηκε ΕΝΩΤΙΚΗ λειτουργία στην οποία μνημονεύτηκε ο πάπας. Ουσιαστικά-τυπικά
αν θέλετε, από μέρος της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας επισημοποιήθηκε η Ένωση
με την Καθολική. Προσέξτε και τούτο: Ο Καρδινάλιος Ισίδωρος αντιπρόσωπος
του πάπα κάθισε μάλιστα και στον Πατριαρχικό Θρόνο! Οι ακραίες θέσεις των
ανθενωτικών τους οδηγούν σε ύβρεις˙ π.χ. κάτι τέτοιο περίπου με τις σημερινές
παραχριστιανικές οργανώσεις. «Και ο ναός της Αγίας Σοφίας μιάστηκε και έγινε
καταφύγιον δαιμόνων».
Μ’ αυτά και μ’ άλλα η
περιβόητη βοήθεια απ’ τη Δύση ήταν ελάχιστη˙ μόνο 200 πολεμιστές απ’ αυτή συμπολέμησαν
με τους υπερασπιστές της Πόλης.
Η Πόλις Εάλω.
Ο Λουκάς Νοταράς, γιατί οι
Τούρκοι αντιδράσανε. Γύρισαν όλα πάνω του. Για το Σουλτάνο θεωρήθηκε ύπουλος
και επικίνδυνος. Σκότωσε τον ίδιο και τα παιδιά του. Αργότερα βέβαια μετάνιωσε
για το φίλο του που τον σκότωσε άδικα. Υπάρχει αρκετό παρασκήνιο στενό-στενό
που αγνοούμε. Ο ιστορικός Κριτόβουλος πληροφορημένος και συμφωνών με τον άλλο
ιστορικό το Δούκα θα μας πούνε, ότι έσφαξε το Νοταρά και το γιό του τον νεαρό
γιατί αρνήθηκε να τον παραδώσει στις ανώμαλες ορέξεις του.
Το άλλο «άνθος» ο
Γεννάδιος-Σχολάριος «ανακαλύφθηκε» απ’ τον Μωάμεθ Β΄. Έλεγε «είναι μυαλωμένος».
Τέτοιο μυαλό! Πως είναι δυνατό ο Άγγελος να έχει τέτοια δύναμη «να ανεβάσει
άλλονε στο Βυζαντινό θρόνο…». Και μάλιστα «αφού όμως θα μπούνε οι Τούρκοι στην
Πόλη» … Και όμως τον έχρισε Πατριάρχη γιατί όλα τα πρόβλεψε… Και με μεγάλες
τιμές για να κολακεύσει τους Χριστιανούς και όσους απέμειναν με το όραμα της
Ένωσης των δύο Εκκλησιών, να τους αποτραβήξει από την όποια επιρροή του πάπα.
Δίνει δε και δικαστική εξουσία στους Μητροπολίτες και επισκόπους να δικάζουν
ακόμα και υποθέσεις οικογενειακού δικαίου.
Είναι η Αγία Σοφία.
Το αποτέλεσμα της φιλοδοξίας του Αυτοκράτορα Ιουστινιανού (532-537) να
κτίσει το λαμπρότερο ναό της Χριστιανοσύνης. Σχεδιάστηκε απ’ τους αρχιτέκτονες Ανθέμιο
απ’ τις Τράλλεις και Ισίδωρο απ’ τη Μίλητο. Το εσωτερικό του Ναού
προσδίδει καταπληκτική μεγαλοπρέπεια επιβλητικότητα και αρμονική ενότητα.
Επίσης διακοσμήθηκε με χρωματιστό μάρμαρο και ψηφιδωτό, που οι Τούρκοι τα
σοβάτισαν μετά το 1453, όταν μετέτρεψαν το ναό σε τζαμί (μέρος των ψηφιδωτών
του 6ου-12ου αιώνα καθαρίστηκε απ’ το επίχρισμα).
Τελικά τον εξωτερικό χώρο
της Αγίας Σοφίας οι Τούρκοι τον «πνίξανε» με τα συμπληρωματικά κτίσματα
των 4 μιναρέδων και θολωτών κτιρίων. Έτσι μ’ αυτές τις προσθήκες αλλοιώθηκαν οι
αληθινές αναλογίες της.
Ο Κεμάλ Ατατούρκ το
1934 την μετατρέπει από μουσουλμανικό τέμενος σε Μουσείο.
Μαύρο το καλοκαίρι του
2020, μετά από 86 χρόνια ο Ταγίπ Ερτογάν «οχυρωμένος» τάχατις και από τη
γνωμοδότηση του Σ.τ.Ε. Τουρκίας την επαναφέρει στο καθεστώς του 1453, να
λειτουργεί ως τέμενος. Στη φάκα βάζει και το «τυράκι» να λειτουργεί ορισμένες
ώρες-μέρες και σαν Μουσείο δωρεάν.
ΝΙΨΟΝ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ ΜΗ ΜΟΝΑΝ ΟΨΙΝ.
Αυτή η επιγραφή στον
προαύλιο χώρο του ναού διαβάζεται και από αριστερά προς τα δεξιά και το
αντίθετο. Φυσικός ηγέτης του ορθόδοξου δόγματος με μεγάλη πολιτική δύναμη και
επιρροή, είναι ο Πρόεδρος της Ρωσίας Βλαδιμίρ Πούτιν του ξανθού γένους
«οδηγητής των θρησκευτικών ιδανικών, πανανθρώπινων αξιών». Μέχρι σήμερα απ’ ότι
φαίνεται αποκαθαίρονταν (ΝΙΨΟΝ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ)˙ στη «ΜΟΝΑΝ ΟΨΙΝ». Σήμερα του έτυχε και το
ΜΗ ΜΟΝΑΝ ΟΨΙΝ. Αυτό το κορυφαίο που πολλοί αφελείς νομίζανε ότι το έχει - αν
υποτίθεται ότι είχε, το αντάλλαξε με τις διακρατικές συμφωνίες Τουρκίας-Ρωσίας.
Τώρα οι καθρέφτες για τον
καθένα μας δε θα είναι μαγικοί να μας δείχνουν για το πώς θέλουμε να
φαινόμαστε, αλλά όπως είμαστε. Μόνο αυτός είναι; πόσοι τέτοιοι υπάρχουν…
Ευχαριστώ για τη φιλοξενία
Γιώργος Δερμάνης
