Δήμος Πίκος, Ένας ξεχωριστός δάσκαλος!

Επικαίρως

Ο Δήμος Πίκος γεννήθηκε το 1904 στη Βίτσα Ζαγορίου. Δάσκαλος πρωτοδιορίστηκε το 1925 στο Γρεβενίτι. Ανήσυχος όντας έκανε ακόμη γεωργική και πανεπιστημιακή μετεκπαίδευση. Αυτά τα προσόντα του προσθέτανε και στο μισθό του αρκετά χρήματα, από κείνα του απλού δάσκαλου.

Μαρτυρίες για την ποιότητά του και την ικανότητά του σ’ αυτό το λειτούργημα πολλές, από φήμες, που κυκλοφορούσαν μετά το θάνατό του. Έρχεται όμως το 2001 γι’ αυτόν να καταθέσει την προσωπική του μαρτυρία ο τέως τεχνικός υπάλληλος Ε.Ι.Ρ.-Ε.Ρ.Τ. ο Φάνης Χαρτζάβαλος μετά από 67 χρόνια! Ο Φάνης πρωτάκι στο Δημοτικό Σχολείο Γρεβενιτίου το 1934-1935 τον χαρακτηρίζει ακούραστο. «Ο θαυμάσιος αυτός δάσκαλος έγραφε ένα-ένα τα γράμματα στον μαυροπίνακα, είχε κατασκευάσει και χαρτονένια γράμματα να τα πιάνουμε στο χέρι, να τα βάζουμε στη σωστή θέση και να τα ονομάζουμε». Επιπρόσθετα, κάτω από την ξύλινη σκάλα των «Εκπαιδευτηρίων» είχε ένα μικρό χώρο, όπου ο Δημοσθένης βαλσάμωνε πουλιά, κουκουβάγιες, γεράκια και άλλα τα οποία τοποθετούσε στο γραφείο τού Δντού πάνω στη βιβλιοθήκη. Εξέτρεφε και μεταξοσκώληκες. «Φέρναμε κάθε μέρα την τροφή τους, φύλλα σκαμνιάς (μουριάς). Παρακολουθούσαμε όλες τις μεταμορφώσεις: κάμπια, κουκούλι, πεταλούδα, σπουδαίο μάθημα για μας τους μικρούς μαθητές».

Στις 23 Αυγούστου του 1940 επιστρατεύεται στα σύνορα έχοντας το βαθμό του Έφεδρου Ανθγού. Έγινε Υπ/λγός και Υπασπιστής του 85^ου Συντάγματος ανέλαβε δε τη διοίκηση του 2^ου λόχου τάγματος πεζικού.

Ανήμερα της 26 Οκτωβρίου γιόρταζε τη γιορτή του. Το γλέντι έγινε την άλλη μέρα με τους φαντάρους, αλλά με μέτρο. Έπρεπε να είναι ξεκούραστοι, γιατί απέναντι οι Ιταλοί καραδοκούσαν. Σε λίγο τον ειδοποιεί ο Συνταγματάρχης Διοικητής του Νίκος Παπαδημητρίου να ετοιμάσει το λόχο γιατί οι πληροφορίες φέρνουν τους Ιταλούς να επιτίθενται. Οι πρώτες κανονιές πέφτουν στα οχυρά. Οι καιρικές συνθήκες φοβερές, η ασταμάτητη βροχή και το κρύο κάνουν την άμυνα των ηρωικών αγωνιστών δύσκολη. Διατάχτηκε να ανέβει σε ένα πολύ μεγάλο ύψωμα για να βάλει σε λειτουργία τον ασύρματο για την επαφή μεταξύ των στρατιωτικών μονάδων. Τότε είναι που έπαθε κρυοπαγήματα˙ οι στρατιώτες του τον μετέφεραν με κουβέρτα στο νοσοκομείο.

Με την οπισθοχώρηση του στρατού μας γύρισε στο Γρεβενίτι «ένα σωστό ράκος» λέει η Όλγα Παπαδημητρίου-Πίκου η γυναίκα του. Οι ηρωικές στιγμές που έζησε στον πόλεμο, ζωογόνες και λυτρωτικές, τον κρατούσαν όρθιο˙ για πόσο ακόμη. Η υγεία του έχει κλονιστεί. Η ιταλική καραμπινιερία δεν τον αφήνει σε «χλωρό κλαρί», τι βαθμό είχε που υπηρέτησε, ήταν οι μονότονες και επαναλαμβανόμενες πολλές φορές ερωτήσεις τους. Σε τακτά δε χρονικά διαστήματα κάνουν στο σπίτι τους έρευνες. Το πιστόλι βέβαια το είχε κρύψει σε ένα χωράφι.

25 Μαρτίου 1942, άπλωσε στον τοίχο του σπιτιού του την Ελληνική Σημαία σιγοτραγουδώντας τον εθνικό ύμνο. «Εγώ αυτή τη μέρα θέλω να τη χαρώ, γιατί εγώ πολέμησα για τη λευτεριά, για την πατρίδα μου και γι’ αυτή τη Σημαία».

Οι Γερμανοί, κάθε φορά που κάνανε επιδρομές στο χωριό του κάνανε ονομαστικό προσκλητήριο.

Φυσικά και πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση, μέσα απ’ τις γραμμές του Ε.Α.Μ. με συγκεκριμένες αποστολές. Εξορίστηκε στη Μακρόνησο. Το 1949 επέστρεψε. Τα βάσανα και οι κακουχίες κ.ά. έσκαψαν βαθιά την υγεία του. Στην πέμπτη καρδιακή του κρίση στα Γιάννενα υπέκυψε. Ήταν μόλις 45 χρονών.

Η Όλγα γεννήθηκε στο Γρεβενίτι το 1909. Πρωτοδιορίζεται σ’ αυτό δασκάλα το 1930. Με το Δήμο συνυπηρετούν καμιά δεκαριά χρόνια. Ερωτεύονται και παντρεύονται. Αποκτούν ένα παιδί, τον Άγγελο και η Όλγα κατά τη διάρκεια του Ελληνοιταλικού πολέμου δραστηριοποιείται. Με τις μεγάλες μαθήτριες πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι για να μαζέψουν μαλλί. Το σπίτι της είχε μετατραπεί σε λαναριστήριο-πλεκτήριο. «Σωστό εργαστήρι. Επιμελητεία θα έλεγα, φτιάχνονταν φανέλες, κάλτσες, γάντια, κασκόλ και αφού τα σακιάζαμε, στέλνονταν στην πρώτη γραμμή για να ζεστάνουν και να δώσουν κουράγιο στους πληγωμένους φαντάρους».

Η Όλγα (τι σύμπτωση) έφυγε απ’ τη ζωή την ιστορική μέρα, 28 Οκτωβρίου 1999 σε ηλικία 90 ετών στα Γιάννενα.

Ευχαριστώ για τη φιλοξενία

Γιώργος Δερμάνης