ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΓΡΕΒΕΝΙΤΙΟΥ!

 

 

Αναδρομές στην ιστορία μας

                Στο Μεσοχώρι λειτουργούσε Διδακτήριο από το 1852. Λίγο πριν την απελευθέρωση του χωριού μας (23/12/1912) πυρπολήθηκε απ’ τους Τούρκους του Μπεκήρ. Υπάρχουν βάσιμες υπόνοιες ότι αυτή η πυρπόληση έγινε με υπόδειξη των Ρουμανιζόντων της περιοχής. Γιατί το λέμε αυτό; Καταγράφεται στις 29 Δεκεμβρίου του 1912 (Απομνημονεύματα του Γεωργίου Β. Σωτήρη σελίδα 145) φόνος από τον εκ Φλαμπουραρίου καπετάνιο Ιωάννη Καραγιώργο, του ρουμανίζοντα Βασίλειου Στόικου ή Μπέζα, κύριος καταστροφέας του Ζαγορίου. Ο εν λόγω «κύριος» είχε φονεύσει τον Επίσκοπο Γρεβενών Αιμιλιανό. Συνόδευε δε τον κουτσόβλαχο, ρουμανίζοντα αξιωματικό του Τούρκικου πυροβολικού Τραϊάν-Εφένδην. Εφονεύθη και ο Τραϊάν, μεταξύ Δόλιανης και Γρεβενιτίου.

Στο μεσοδιάστημα έγιναν μικροεπισκευές, μπαλώματα. Μέχρι το 1929 στεγάζει το 3τάξιο Σχολείο Αρρένων, το γνωστό μας Σχολαρχείο, χρονιά που καταργήθηκε. Μέχρι δε το 1922 το 4τάξιο Δημοτικό (Αρρεναγωγείο). 1922-1930, στεγάζει το 4τάξιο Δημοτικό (Μικτό πλέον). Το Μικτό Νηπιαγωγείο παραμένει μέχρι το 1930, εκεί που είναι το “ΠΕΤΡΙΔΕΙΟ”.

Από το 1930 ανοίγει καινούριος κύκλος πάνω στο εκπαιδευτικό σύστημα. Πρωθυπουργός της χώρας είναι ο Ελευθέριος Βενιζέλος, με Υπουργό Παιδείας το Γεώργιο Παπανδρέου. Το Διδακτήριο γκρεμίζεται και ανεγείρεται καινούριο, διώροφο και λιθόκτιστο. Τις δαπάνες τις αναλαμβάνει το Δημόσιο και η Κοινότητα ΓΡΕΒΕΝΙΤΙΟΥ. Οι κάτοικοι με τη σειρά τους προσφέρουν εθελοντική εργασία.

Το  Σχολείο στο Γρεβενίτι μετά το κπαψιμό του απο τους Γερμανούς...

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΓΡΕΒΕΝΙΤΙΟΥ. Η ταμπέλα πάνω απ’ την είσοδο του κτιρίου, με τα δύο παράθυρα (τα μακρόστενα) δεξιά και αριστερά κάτω απ’ αυτή: «Το Διδακτήριον τούτον είναι εξατάξιον, έχον αιθούσας εξ με επιφάνειαν αιθουσών 225 Τ.Μ. Έχει γραφείον. Είναι κοινοτικόν. Στεγάζει ημιγυμνάσιον και νηπιαγωγείον σε επιφάνεια 70 τ.μ. (2 αιθούσας) κ.λ.π.». Στο κάτω πάτωμα λειτουργεί μπακάλικο ο Γιώργης Ρούτσης.

Σχολική Χρονιά 1939-1940 Β΄εξάμηνο

Διαγώνισμα εις τα Θρησκευτικά

Εν Γρεβενιτίω τη 10 Ιουνίου 1940

Ζήτημα 1ον Τι διδασκαλία έκαμε ο Απόστολος Παύλος στην Αθήνα;

Ζήτημα 2ον Τι ξέρετε δια τον Λούθηρον και θρησκευτικήν  μεταρρύθμισιν εις την Δύσιν;

Ο αείμνηστος Γιάννης Χρ. Τσουκάκης διαλέγει το πρώτο ζήτημα. «Όταν έφυγε από τη Βέροια ο Παύλος και πήγε στην Αθήνα. Έφερε γύρω όλη την Αθήνα. Και είδε και ένα βωμό που δεν είχε Θεό. Έπειτα ο Παύλος επήγε στο δικαστήριο του Άριου Πάγου και είπε πέρασα όλη την πολιτεία και τόσα πράγματα. Από τώρα τους είπε ο Παύλος θα σας ειπώ εγώ για τον Άγνωστο Θεόν. Ο Άγνωστος είναι ένας πραγματικός Θεός ο πανταχού παρών. Όταν άκουσαν αυτά που είπε ο Παύλος. Πρώτος πίστεψε ο Διονίσιος ο Αριοπαγήτης. Και έπειτα ο Παύλος έφυγε και πήγε στην Κόρινθο μαζί με τον Σίλαν και εκεί στην Κόρινθο βρήκε και τον Τιμόθεον».

Ο αριθμός των μαθητών του Δημοτικού σχολείου τη χρονιά 1939-1940 φθάνει τα 52 αγόρια και 36 κορίτσια˙ χώρια εκείνα του ημιγυμνασίου και των νηπίων. Ξεψαχνίζοντας το αρχείο  μου (δηλαδή αυτό του αείμνηστου Μήτσου Φάφα) ο αντίστοιχος αριθμός των μαθητών είναι 38 αγόρια και 49 κορίτσια. Κάτοικοι το 1928 676 και το 1940 604. Αυτή η μείωση του πληθυσμού καταδείχνει ένα 9% στη δεκαετία αυτή που φαινόταν προσωρινή˙ δεν έχει αναστραφεί μέχρι το 1940˙ έχει μετατραπεί σε οριστική μετανάστευση. Μετά τον πόλεμο η πτώση του πληθυσμού παίρνει καταστροφικές διαστάσεις λόγω των πολεμικών γεγονότων (καταστροφή του χωριού 1943-1944 και εκκένωσή του το 1947-1949).

Δάσκαλοι

Διευθυντής του Δημοτικού στη σχολική περίοδο του 1939-1940 είναι ο Δάσκαλος Αναστάσιος Φάφας. Άλλος Δάσκαλος ο Δημοσθένης Πίκος (απ’ τη Βίτσα Ζαγορίου). Και η Δασκάλα μας, η Όλγα Παπαδημητρίου (απ’ το Γρεβενίτι κι αυτή). Δημοσθένης-Όλγα ερωτεύονται και παντρεύονται. Ο Αναστάσιος «φεύγει» απ’ τη ζωή τον Αύγουστο του 1944 από βαριά ασθένεια την «οποία κληρονόμησε» από την πολύμηνη κράτησή του στη Ζωσιμαία απ’ τους Γερμανούς κατακτητές πολύ νέος γεννημένος το 1888.

Ο Δήμος το 1949 όταν επέστρεψε απ’ την εξορία της Μακρονήσου, στην πέμπτη του καρδιακή κρίση, στα Γιάννενα˙ νεότατος γεννημένος το 1904.

Πενήντα χρόνια χήρα, η Όλγα 28 Οκτωβρίου του 1999 στα Γιάννενα˙ γεννημένη το 1909˙ πλήρης ημερών.

Το μονάκριβο παιδί τους ο Άγγελος, τώρα τελευταία «έφυγε» και αυτός˙ όχι σε βαθύ γήρας.

Σιμά-κοντά και ο Γιάννης Τσουκάκης.

Κλείνει σιγά-σιγά και ο κύκλος των μαθητών. Πάει να γίνει τελεία (.).

 

Ευχαριστώ για τη φιλοξενία

Γιώργος Δερμάνης