Μια ακόμη γραπτή μαρτυρία για το Γρεβενίτι!

(Μάλλον) Η Βρύση  Καϊμάνα, κάτω από το Δασονομείο
Φωτό: Θανάσης Κάτσαρης

Κάποιες φορές η έρευνα για κάτι άλλο μας οδηγεί στην ανακάλυψη μιας σημαντικής πληροφορίας, που κάποτε καταγράψαμε και ξεχάστηκε για χρόνια, ώσπου να έρθει η ώρα της να βγει στο φως.
Έτσι λοιπόν, σε δελτίο από ερευνητικό πρόγραμμα καταγραφής των βυζαντινών μνημείων της Ηπείρου, στο οποίο εργαστήκαμε κατά τα έτη 1994-5, βρίσκουμε την παρακάτω σημαντική γραπτή μαρτυρία για την κοινωνική ζωή στο χωριό μας, καθώς και για το μορφωτικό του επίπεδο κατά τον 19ο αιώνα.
Ο ιστορικός Ι. Λαμπρίδης, γράφει στο έργο του Ηπειρωτικά Αγαθοεργήματα: "Κώμη Γρεβενίτου: Η μεγαλόσχημος Μαγδαληνή Στούμπη επισκεύασε(1866) δια γροσιών 500 την εν τη θέσει "Καϊμάνα" κρήνην. Ο φιλογενής Ευστάθιος Κωτούλης, εν Βουκουρεστίω παρεπιδημών, ανήγειρε (1878) δια λιρών οθωμανικών 170, Παρθεναγωγείον και διατηρεί αυτό από 1 Οκτωβρίου του αυτού έτους δια λιρών οθωμανικών ετησίως 22. Το έργον τούτο ου χρήζει επαίνων. Ευχόμεθα να ορίσει και ανάλογον κεφάλαιον και εξασφαλίσει αυτό." Ι. Λαμπρίδης, Ηπειρωτικά  Αγαθοεργήματα Α΄, Περί των εν Ηπείρω  Αγαθοεργημάτων,  Μέρος Δεύτερον, Ιωάννινα 1971 .
Μένει σήμερα να ταυτίσουμε τη βρύση στη θέση Καϊμάνα, καθώς και την δωρήτρια 
που ανέλαβε το κόστος επισκευής της. Από την άλλη διαπιστώνουμε ότι σε μια εποχή που η χώρα μας στερούνταν την εθνική ανεξαρτησία της από τους Τούρκους, υπήρχαν οι τοπικοί ευεργέτες και όπως γνωρίζουμε το Γρεβενίτι είχε πολλούς, που αναλάμβαναν να καλύψουν τις ζωτικές ανάγκες του ντόπιου πληθυσμού: το νερό και την παιδεία. Και μάλιστα την εκπαίδευση των κοριτσιών που για την εποχή εκείνη φάνταζε άπιαστο όνειρο.Το Παρθεναγωγείο που ανήγειρε ο φιλογενής Γρεβεντάτης της διασποράς, πρέπει να βρισκόταν στη θέση του Πετρίδειου Μορφωτικού κέντρου.
Νιώθω ιδιαίτερη περηφάνια που το χωριό μου καταγράφεται στην ιστορία ως πρωτοπόρο στην εκπαίδευση των γυναικών και από την άλλη προσθέτει κρίκους στο χορό των ευεργετών, που χωρίς αυτούς και την συμβολή τους στα ελληνικά γράμματα, καμία αφύπνιση, καμία επανάσταση,δε θα ήταν εφικτή. 
                                                                                                                         
                                                                                                                       Μάχη Παπαευσταθίου 

" ΓΡΕΒΕΝΙΤΙ": Όποιος έχει πληροφορίες για τη βρύση "Καϊμάνα¨ και το ... "βρυσωνύμιο" να τις στείλει να δημοσιευτούν, αν και χωριό  που έχει τον  σπουδαίο φιλόλογο και καθηγητή Πανεπιστημίου Δημήτρη Ράιο, δεν "φοβάται" την  ετυμολογία!

Βρύση Καϊμάνη (;)
Φωτό: Κούλα Χασιώτη